باشگاه پرسپولیس در مسیری حرکت می کند که هدف از آن ایجاد یک تشکیلات حرفه ای پزشکی ورزشی است، بسیار فراتر از آنچه تاکنون در ورزش ایران حتی به آن فکر شده است. پروفسور فرهاد فرید رئیس کمیته پزشکی و سلامت باشگاه پرسپولیس ایده های بزرگی دارد که در حال اجرای مرحله به مرحله آنها است. با این گفتگوی تفصیلی درباره تحولات پزشکی در پرسپولیس همراه باشید.
بازیکن سابق هرتابرلین و فوریتانا دوسلدورف و پزشک کلن و استاد دانشگاه بن
شاید کمتر کسی بداند که پروفسور فرهاد فرید که از مفاخر پزشکی کشورمان است. خود روزگاری فوتبالیست بوده است. او فوتبال را از جوانان شاهین آغاز کرد و در همان جوانی راهی اروپا شد و طی سال های 1964 و 1965 به عضویت تیم های هرتابرلین و فورینا دوسلدورف در آمد.
او درباره سابقه فعالیت پزشکی خود در آلمان هم می گوید؛ من به عنوان پزشک تیم، در فوتبال آلمان فعالیت کردم که از آن جمله باید به تیم کلن اشاره کنم، همچنین زمانی که کارل هاینس رومینیگه در تیم لیپشتات بود، پزشک تیم بودم. پروفسور فرید استاد ارتوپدی دانشگاه بن نیز بود تا اینکه بازنشسته شد. او متخصص ارتوپدی و جراحی استخوان و مفاصل و همچنین متخصص طب ورزشی است. در زمان حضور در کشور آلمان ورزشکاران حرفه ای ایرانی و آلمانی تحت درمان وی قرار گرفتند.
همه تخصص ها یک جا جمع شده اند
او در ارتباط با فعالیت های کمیته پزشکی صحبت ها را اینگونه آغاز می کند؛ فعالیت ما از اوایل آبان ماه سال 90 آغاز شد. از همان آغاز شرایط برخلاف آن چیزی رقم خورد که در سایر تیم ها شاهد هستیم. یعنی یک کادر ویژه مداوم در کنار تیم حضور داشت که متشکل از پزشک، فیزیوتراپ و روانشناس و دو، سه ماساژور بود اما بخشی هم داشتیم که دیده نمی شد و آن هم یک گروه پزشکی با همه تخصص های مورد نیاز بود. ما این کادر را بر اساس استانداردهای فیفا طراحی کردیم و مداوم در حال بسط و گسترش آن هستیم. گروه که در کنار تیم قرار دارد بویژه دکتر و فیزیوتراپ همراه تیم به جراحات اولیه رسیدگی می کنند تا از گسترش آن جلوگیری کنند. روانشناس در کنار تیم و در اردوها حضور دارد تا حتی اگر در نیمه شب هم مشکلی پیش آمد بتواند در کنار اعضای تیم باشد و به آنها مشاوره بدهد. برای این فصل دو ماساژور را به چهار ماساژور افزایش داده ایم تا بازیکنان در زمان سریعتر، سرویس بهتری بگیرند و اگر برای یک نفر مشکلی پیش آمد، رزرو وجود داشته باشد. در حال حاضر دکتر امینی هم در تمرینات حاضر می شوند و دکتر چشمه سری هم، روزانه تیم را زیر نظر دارند و موارد را به کمیته پزشکی منتقل می کنند. یک تیم تخصصی هم در قالب یک تیم پزشکی در کنار این گروه قرار دارد.
در این تیم، جراحان ارتوپدی حضور دارند. من خودم شخصا به آسیب دیدگی های بازیکنان رسیدگی می کنم. ما از تخصص های دیگر مثل قلب و عروق، ریه و دیگر موارد هم برای تکمیل این تیم استفاده کرده ایم. پرسپولیس از تخصص طب ورزشی که یک شاخه خاص است، بهره می برد. متخصص تغذیه و آنتی دوپینگ هم به تغذیه بازیکنان و نیازهای آنها در این بخش نظارت دارد.
جلوی مصدومیت ها را می گیریم
پروفسور فرید می گوید: هدف کلی ما این است که در وهله اول تا حد امکان با شناسایی مشکلات بالقوه در بازیکنان که می تواند ژنتیکی یا در نتیجه اشکالات حرکتی و تمرینات نادرست در گذشته باشد، از بروز آسیب دیدگی ها جلوگیری کنیم.
ورزشکار، سرمایه باشگاه است که باید حفظ شود. ما در طول سال حداقل دو دوره کامل چکاپ را برای بازیکنان در نظر می گیریم که شامل همه موارد از مسائل ارتوپدی گرفته تا قلب، عروق، تنفس، خون و دیگر مسائل می شود. با تست هایی که انجام می شود، سعی می کنیم مشکلات نهفته را شناسایی و با اقدامات پزشکی، فیزیوتراپی، ورزشی، بدنسازی و اصلاحی نسبت به رفع آنها اقدام کنیم از سوی دیگر مساله ای مثل بدنسازی را به شکل علمی مدنظر قرار داده ایم تا از میزان آسیب دیدگی ها کاسته شود.
نیازی به اعزام نداریم
بعد از پیشگیری، بحث درمان را داریم. در این بخش تشخیص و درمان درست و زمان اهمیت دارد. نوع آسیب و درمان مناسب آن باید در سریع ترین زمان ممکن تشخیص داده شود. مثلا شما در باشگاه بایرن مونیخ می بینید که بازیکن ساعت 8 شب مصدوم شده و همان نیمه شب جراحی می شود.
ما در پرسپولیس هم در حال کاهش این زمان هستیم. تا همین چندی پیش بازیکن که مصدوم می شد، باید یک جایی را برای MRI پیدا می کرد. بعد هم زمان زیادی صرف تشخیص و اقدامات درمانی متناقض می شد و در نهایت زمانی طولانی صرف می شد تا بالاخره جراحی شود. ولی الان شرایط فرق کرده است.
ما یک مرکز تصویربرداری 24 ساعته را در اختیار داریم. اگر نیاز باشد بازیکن را بعد از معاینه به سرعت به آنجا می فرستیم. گروه پزشکی پرسپولیس به سرعت برای تشخیص و درمان اقدام می کند. اگر نیاز به جراحی باشد اینکار بدون آنکه زمانی به هدر برود در بهترین بیمارستان ها و توسط بهترین متخصصین و طبق آخرین متدها انجام می شود. مراقبت های فیزیوتراپی هم به بهترین شکل صورت می گیرد و همه اینها تحت یک مدیریت واحد کنترل می شود.
در حال حاضر امکاناتی را فراهم آورده ایم که واقعا نیاز به اعزام وجود ندارد حتی وحید هاشمیان که برای تزریق دارو به آلمان می رفت، فصل گذشته ادامه درمان را زیر نظر کمیته پزشکی دنبال کرد.
گروه 21 نفره پزشکی
در حال حاضر باشگاه پرسپولیس از امکانات ویژه پزشکی برخوردار است که پاسخگوی همه نیازها است. فیفا هم، این را می خواهد. در واقع ورزشکار سرگردان نمی شود و همه تخصص های مورد نیاز را تحت یک مدیریت متمرکز در اختیار دارد. گروه پزشکی و درمانی پرسپولیس مشتمل بر 21 نفر مشتمل بر پزشکان، فیزیوتراپ ها، ماساژورها و سایر موارد می شود که در ایران بی سابقه بوده است. حالا اگر نیروهایی که در کلینیک ها، فیزیوتراپ ها و بیمارستان های طرف همکاری با باشگاه را به آنها اضافه کنیم. این تعداد بیشتر هم می شود.
تلاش برای کسب مجوز پزشکی فیفا
در این حوزه در حال مکاتبات با فیفا هستیم. هدف ما کسب استاندارد فیفا در امور پزشکی است. فرمی وجود دارد که در حال تکمیل آن هستیم و مشتمل بر معرفی امکانات و نیروهای موجود است. کمیته پزشکی فیفا مدارک را بررسی می کند و سپس نسبت به صدور مجوز تصمیم گیری می شود. این اتفاق برای اولین بار در ایران روی خواهد داد و ثمره آن معرفی مرکز پزشکی پرسپولیس به عنوان یک مرکز کامل و مورد قبول فیفا است. این مرکز می تواند به سایر ورزشکاران از رشته های دیگر، حتی از تیم های رقیب و حتی به بازیکنان تیم ملی بهترین خدمات را ارایه کند و نیاز به اعزام های پزشکی به شدت بکاهد.
تنها مرکز جراحی لیزری ایران در اختیار پرسپولیس
به عنوان مثال ما در حال حاضر تنها مرکز جراحی لیزری در ایران که استفاده بسیاری در میان فوتبالیست ها دارد را در اختیار داریم. این امکانات در کلینیک ما موجود است که جزو امکانات پزشکی طرف همکاری باشگاه پرسپولیس است.
همکاری با دانشگاه مونیخ برای بررسی تمرینات پرسپولیس
ما همچنین پروژه های تحقیقی و همچنین استفاده از کمک های مراکز علمی را برای ارتقاء سطح پزشکی و سلامت بازیکنان در دستور کار داریم. در این ارتباط ما با دانشگاه مونیخ که مرکزی برای علوم پایه است، همکاری داریم. مسائل پژوهشی در دستور کار است و به عنوان مثال تمرینات را برای پروفسور مهدی شکیبایی در این دانشگاه ارسال می کنیم و ایشان همراه همکاران خود تمرینات را از جهات مختلف از جمله بیومکانیک بررسی می کنند.